CATYWAMPUS

                                                       (image is from google)


           විට්සන් මහතා හයේ පන්තියේ නව ගුරුතුමා ලෙස පත් වී ආයේය.ආ මුල් දිනම, ඔහු, අයිස් යුගයේ මිහි මතින් තුරන් වුණ කැටිවැම්පස් නම් නිශාචර සත්වයෙකු ගැන අපට උගැන්වීය.උගන්වන අතරතුර, ඔහු, හිස්කබලක් අතින් අතට යාමට සැලැස්වූයේය.
     අපි සැවොම, ගුරුතුමා උගන්වන දෑ  සටහන් කර ගතිමු.පසුව, ඒ පාඩම අප කෙතෙක් දුරට ග්‍රහණය කර ගත්තා දැයි පිරික්සීමට ලිඛිත පරීක්ශණයක් ද පවත්වන ලදී.

                        පිළිතුරු පත් ළමුන් අතර බෙදිණි.මගේ  පිළිතුරු පත  ළැබුන විට මම විශ්මයට පත් වූයෙමි. සෑම පිළිතුරක් ඉදිරියෙන්ම රතු පෑනෙන් කතිරයක් වැටී තිබිණි.මම පරීක්ෂණයෙන් අසමත්. කුමක් හෝ  වැරදීමක් වී ඇති හැඩයි.  ගුරුවරයා උගැන් වූ කරුණු, නිවැරදිව මම ප්‍රශ්ණ පත්‍රයේ සටහන් කළෙමි.එසේ නම් මා අසමත් වීමට හේතුව කුමක්ද?මඳක් විපරම් කර බළන විට, පන්තියේ අනෙක් සගයන් ගේද සියළුම පිළිතුරු වැරදි බව දිස්විය.කුමක් සිදුවීද?

' බොහොම සරළයි.' විට්සන් මහතා කීය.ඔහු කැටිවැම්පස්කට් ගැන කළ දීර්ඝ දේශණය ඔහුගේම ප්‍රබන්ධයකි.

                 එවන් සත්වයෙක් කිසි කළෙක මිහිපිට දිවි ගෙවා නොමැත්තේය. අප, ඉතා උවමනාවෙන් සටහන් කළ කරුනු,කිසි වැදගම්මකට නැති, අසත්‍ය ඒවාය.

ඉදින්, අප අසත්‍ය පිළිතුරුවලට, හරි ලකුණු බලාපොරොත්තු වන්නේද?

  කෙනෙකුට, බළාපොරොත්තු විය හැකි සේම, අපි සැම වියරු වැටුණෙමු. 'මොන තාලෙ ලිඛිත පරීක්ෂණයක් ද මේ! මොන ජාතියෙ ගුරුවරයෙක් ද මෙයා?' කෝපයෙන් හා විළියෙන්  රතු කරගත් මුහුණුවළින් අපි ඔහු දෙස නෙත් යොමු කළෙමු. 

  'ඔබ එය වටහා ගත යුතුව තිබුණා'. විට්සන් ගුරුතුමා හිමිහිට හඬ අවදි කලා. 'ඇරත් කැටිවැම්පස් ගේ හිස්කබළ,(සැබවින්ම එය තඩි බළලෙකු ගේ ය.) අතින් අත යවන අතරතුර, ඒ සත්වයා ගේ කිසිම සළකුණක් මෙළොව ඉතිරිව නැති බව මා ඔබට පැවසුවේ නැතිද' ? 

               ඔහු ඒ සතා ගේ රාත්‍රි දෘශ්ටිතාව,ලොම්වල වර්ණය,හා ඔහු නොදැන තිබිය යුතු කරුණු බොහොමයක් පාඩමේදී විස්තර කෙරිණි. ගුරුතුමා ඒ සතා ට විකාර නමක් පවා දමා තිබිය දීත් අප කිසිවෙක් ඒ ගැන සැක පහළ කළේ නැත.අපේ, දුබල නිරීක්ශණ හා තාර්කික හැකියාවන්  හේතුවෙන් අප ලබාගත් බින්දු ලකුණු,ඔහුගේ ලකුනු පොතේ එසේම සටහන් වනු ඇති යැයි විට්සන් මහතා තව දුරටත් ප්‍රකාශ කළේය. එය එසේම විය.

                                               මේ අත්දැකීමෙන්, අප යමක් ඉගෙනගගන්නට ඇතැයි ඔහු පැවසීය.ගුරුවරු හා පෙළ  පොත් සැමවිටම නිවැරදි නැත.ඇත්ත වශයෙන්ම කියනවා නම්, කිසිවෙකු, සැමවිටම සියයටසියයක් නිවැරදිනැත.අවශ්‍යවන්නේඅපේමනස,සැමවිටම අවදියෙන් තබා ගැනීම බව ඔහු අවධාරණය කළේය.

               පාඩම් පොත හෝ ගුරුතුමා වැරදි වන විට නොපැකිළව එය පෙන්වා දිය යුතු බව ඔහු අපට ඒත්තු ගැන්වීය. ඔහු ගේ සෑම පාඩමක් ම අපේ ජීවිතවලට නව්යමය අත්දැකීමක් එකතු කළේය.

              තවමත්,  මට ඔහු ගේ සමහර විද්්‍යා පාඩම්සිහියට නගා ගත හැක.
                                 වරක්, ඔහු, තම මෝටර් රථය, සජීවි යැයි ප්‍රකාශ කළ විට, එය සාවද්්‍ය බව ඔප්පු කිරීමට, අපි දෙදිනක් පුරා,  තර්ක  ගෙන හැර පැවෙමු. අපගේ පිළිතුරෙන් පමණක් සැහීමට පත් නොවී, සත්‍යය වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමට අප තුල ඇති කැපවිම දැන ගන්නාතෙක් ඔහු අප ගෙන හැර පැ තර්ක නොපිළිගත්තේය. 
                               නවමු තර්ක වලින් පිබිදුන මනසින් අපි අනෙක් විශයයන් දෙසට හැරුනෙමු. කරදර පටන් ගත්තේ එවිට ය.සාම්ප්‍රදායික ව උගන්වන විෂය නිර්දේශය, අභියෝගය ට ලක්වීම,  සමහර ගුරුවරුනට දරා ගත නොහෙන පීඩනයක් උපැද්දීය.  ඉතිහාස ගුරුතුමා පාඩම  පැහැදිලි කරන  අතරතුර,උගුර පෑදීමක් ඇසේ.අනතුරුව සගයෙක්, 'කැටිවම්පස්' යයි තොල මතුරන්නේ, අපේ දෙතොලට සිනා පොදක් මතු කරමිනි.
                  පාසල්වල,විශය නිර්දේශ ගැටලුවලට විසඳුමක් යෝජනා කරන්න යැයි කිසිවකු මට පැවසුව හොත්, මම අනිවාර්යයෙන් ම විට්සන් මහතා ගේ නම යෝජනා කරමි.
                 නව විද්්‍යාත්මක සොයාගැනීම් කිරීමට මා අපොහොසත් වුවත්, විට්සන් ගුරුතුමා ගේ පාඩම්, ඒ හා සමානවම වැදගත් යමක් මට හා මගේ පන්තියේ අනෙක් සගයන්ට දායාද කර ඇත. එනම්, යමෙකු ගේ මුහුණ දෙස කෙළින් බලා ඔහු වැරදි යයි කීමේ ධෛර්යයයි.
 නමුත්, හැමෝම එහි වටිනාකම තේරුම් ගත්තේ නැත.

                             මෑතක දී මම, ප්‍රාථමික පාසල ක ගුරුවරයෙකු ට විට්සන් මහතා ගැන විස්තර කළෙමි.ඔහු මුව අයා ගත්තේය. "ඔබව එසේ මුළා කිරීම වැරදියි" ඔහු බිණීය.

                    මම, මඳක් නැවතී සිට, ඔහු ගේ දෙනෙත් දෙස, කෙළින් බලා "ඔබ වැරදියි" කීවෙමි.


(a translation of the short story, "The best teacher I ever had" by David Oven. )